Mikroskop stereoskopowy a biologiczny – do czego służą?

Szukasz odpowiedniego mikroskopu dla siebie lub szkolnej pracowni, ale nie wiesz jaki wybrać?

Pomożemy Ci przebrnąć przez ogrom parametrów oraz podpowiemy, które są istotne w trakcie późniejszego użytkowania mikroskopu.

Mikroskop stereoskopowy a biologiczny
– do czego służą?

Podstawowym wyposażeniem każdej pracowni biologicznej są mikroskopy. Większość osób kojarzy mikroskopy z preparatami mikroskopowymi i kompletnie nie odróżnia ich typów. Dzieje się tak ze względu na nieusystematyzowane nazewnictwo, które w konsekwencji niesie ze sobą błędy w doborze właściwych parametrów mikroskopów. Pomożemy Ci je odróżnić i pokażemy na co zwrócić uwagę przy wyborze przyrządów optycznych.

Jaki jest podstawowy podział mikroskopów szkolnych?

Mikroskopy wykorzystywane w szkołach to mikroskopy optyczne, biologiczne oraz stereoskopowe. Tradycyjnym i najbardziej znanym jest mikroskop optyczny – biologiczny, który służy do powiększania badanego obiektu z wykorzystaniem światła przechodzącego przez oglądany preparat umieszczony najczęściej na szkiełku podstawowym. W biologii wykorzystuje się je do oglądania głównie komórek i tkanek, bakterii oraz grzybów, jak również rozmazów (np. krwi). Mikroskopy stereoskopowe służą głównie do oglądania obiektów przestrzennych i ich faktury w bardzo dużym powiększeniu. Przykładowo są to fragmenty roślin (biologia i przyroda), fragmenty skał i minerałów (geografia, chemia) lub monety (numizmatyka). Nie ma potrzeby wcześniejszego przygotowania studiowanego okazu.

Co to jest binokular?

Binokular to potocznie używana nazwa mikroskopu stereoskopowego. Jest to o tyle niefortunny skrót, że mikroskopy biologiczne także mogą być binokularowe. Ale co to dokładnie znaczy? Mikroskop binokularowy posiada, jak sama nazwa wskazuje, dwa okulary, czyli obserwacje prowadzimy korzystając z obydwu oczu. Mikroskop monokularowy wyposażony jest w jeden okular. Oznacza to, że obserwowany preparat oglądamy przykładając do okularu tylko jedno oko. Istnieją też mikroskopy trójokularowe, posiadające w swojej głowicy wbudowany dodatkowy trzeci okular, służący do bezpośredniego podłączenia kamery mikroskopowej bądź aparatu cyfrowego.

W skrócie mikroskopy dzielimy ze względu na:

• Ilość okularów:

• Mikroskopy monokularowe – mikroskop z jednym obiektywem
• Mikroskopy binokularowe – mikroskop z dwoma obiektywami
• Mikroskopy trójokularowe – mikroskop z dodatkowym miejscem na kamerę mikroskopową

• Rodzaj obserwowanych obiektów:

• Mikroskopy optyczne (biologiczne)
• Mikroskopy stereoskopowe „Im dalej w las tym…” tym kolejne różnice się pojawiają w obiektywach, rodzajach podświetlenia oraz sposobie prowadzenia obserwacji – mikroskopy tradycyjne i mikroskopy cyfrowe.

„Im dalej w las tym…” tym kolejne różnice się pojawiają w obiektywach, rodzajach podświetlenia oraz sposobie prowadzenia obserwacji – mikroskopy tradycyjne i mikroskopy cyfrowe.

Jaki mikroskop wybrać dla początkującego?

Na zdjęciu: Lupa drewniana szklana 2x z oczkiem 3x, średnica 10 cm

Zanim przejdziemy do poszukiwania mikroskopu i studiowania jego parametrów, zastanówmy się, która część mikrokosmosu najbardziej nas interesuje. Czy posiadasz może lupę? Jest to jeden z prostszych przyrządów optycznych przeznaczony do pierwszych obserwacji. Lupa szklana pozwala na zapoznanie się z działaniem powiększenia, łatwo mieści się w kieszeni i można ją zabrać ze sobą dosłownie wszędzie.

Pomyśl, podczas korzystania z lupy, co w obserwacji interesuję Cię bardziej? Czy fascynuje Cię świat przyrody, lubisz podziwiać różne faktury, chcesz badać wygląd liści, zbierasz różne skarby z leśnych wycieczek, takie jak skałki, szyszki, próbki gleb? Jeśli tak to zacznij od zakupu mikroskopu stereoskopowego.

Mikroskopy stereoskopowe standardowo oferują w większości niewielkie powiększenie od 10x do 40x, ale jest ono wystarczające do obserwacji trójwymiarowej dowolnych obiektów dostępnych w zasadzie pod ręką, bez wcześniejszego przygotowania tak jak np. ma to miejsce w przypadku preparatów mikroskopowych. Z tego względu mikroskop stereoskopowy będzie znakomity dla początkujących przyrodników i dzieci. Pozwoli na prowadzenie obserwacji przyrodniczych za stosunkowo niewielką cenę, bez potrzeby zaopatrywania się w zestawy preparatów, których oglądanie czasem wymaga szerszej wiedzy (niewprawiony obserwator może pomylić obiekt np. z kurzem czy klejem znajdującym się na szkiełku mikroskopowym). Ciekawostką jest fakt, że istnieje niewielka ilość preparatów, które można oglądać pod obydwoma typami mikroskopów (biologicznym i stereoskopowym), takie jak np. skrzydła owadów i ich odnóża, które są transparentne. Ten fakt warto wziąć pod uwagę zastanawiając się nad wyborem mikroskopu stereoskopowego z dodatkowym podświetleniem dolnym. Do obserwacji obiektów nietransparentnych w zdecydowanej większości wystarczy nam już mikroskop stereoskopowy 20x – niepodświetlany. Jeżeli dysponujemy większym budżetem możemy wybrać Mikroskop stereoskopowy 20x – podświetlany. Dzięki podświetleniu górnemu uzyskamy wyraźny efekt stereoskopii przy obserwacji przestrzennych okazów o chropowatej i zróżnicowanej powierzchni (np. w skałce). Podświetlenie dolne oprócz możliwości oglądania obiektów transparentnych w mikroskopie stereoskopowym, daje równomierny i wyraźny obraz zarówno górnych, jak i dolnych części obiektu. Fajną dodatkową opcją w mikroskopach stereoskopowych jest umieszczenie w podstawie odwracalnej czarno-białej płytki, która zapewni jeszcze większy kontrast obserwowanemu okazowi.

Budowa mikroskopu stereoskopowego

Mikroskop stereoskopowy prezentowany na schemacie budowy mikroskopu wyposażony jest w dwa rodzaje podświetlenia oraz dwa różne powiększenia.

Znajdziesz go tutaj: Mikroskop stereoskopowy 20x/40x-LED bezprzewodowy, (światło dolne i górne), z uchwytem

Czy jest możliwe oglądanie okazów pod mikroskopem stereoskopowym z wadą wzroku?

Wybierając mikroskop stereoskopowy warto szczególnie przy wadach wzroku zwrócić uwagę na możliwość regulacji dioptrii przynajmniej na jednym okularze, a także rozstawu okularów. Szkolny mikroskop stereoskopowy powinien mieć regulację dioptrii ze względu na możliwość korzystania z niego wielu różnych uczniów – zarówno z wadami wzroku jak i bez. Ze względu na różnice wieku uczniów korzystających często z tej samej pracowni przyrodniczej przydatna jest również regulacja rozstawu okularów tj. możliwość dostosowania odległości pomiędzy okularami do źrenic obserwatora.

„Apetyt rośnie w miarę jedzenia” – czyli coś dla pasjonatów stereoskopii.

Dla wprawionych obserwatorów jest możliwość dokupienia dodatkowych okularów i obiektywów do mikroskopów stereoskopowych, które pozwolą na prawdziwie szczegółowe badanie detali obiektów. Jest to opcja rozbudowy mikroskopu dedykowana dla pasjonatów i przemysłu. W amatorskiej i szkolnej obserwacji okazów zdecydowanie wystarczają mikroskopy stereoskopowe ze standardowym powiększeniem i wyposażeniem.

Mikroskopy stereoskopowe wykorzystywane są nie tylko w obserwacjach przyrodniczych. Używa się ich również w przemyśle do lutowania i naprawy elektroniki, podczas kontroli jakości części, biżuterii, druku i wszędzie tam, gdzie liczy się precyzja.

Podsumowując…

Mikroskopy stereoskopowe dzielą się na:

/Rodzaj głowicy/

• binokularowe – najbardziej popularny rodzaj mikroskopu stereoskopowego, o najbardziej uniwersalnym zastosowaniu
  
  
• trójokularowe – z dodatkowym miejscem na kamerę mikroskopową lub aparat cyfrowy
  
  
• cyfrowe – tzw. cyfrowy mikroskop stereoskopowy z wbudowaną kamerą, popularny mikroskop pokazowy dla nauczyciela ze względu na możliwość wyświetlenia obrazu na tablicy interaktywnej lub monitorze.

/Rodzaj podświetlenia/

• Niepodświetlane – do podstawowych obserwacji okazów, przy wykorzystaniu światła dziennego
  
  
• Podświetlane:

• 1 rodzaj podświetlenia – podświetlenie górne (padające) do uzyskania wyraźnego i szczegółowego efektu stereoskopii
• 1 rodzaj podświetlenia – podświetlenie dolne (przechodzące) do studiowania okazów, przez które przynajmniej częściowo może przejść światło
• 2 rodzaje podświetlenia – podświetlenie górne i dolne - padające i przechodzące – do obserwacji okazów transparentnych lub częściowo transparentnych (np. skrzydło muchy, kryształy, itp.)
  
  

Mikroskop stereoskopowy uniwersalny, w tym także dla początkujących

Mikroskop stereoskopowy dla zaawansowanych