Biodegradowalny a kompostowalny – edukacja w praktyce

Dowiesz się:

• Czy odpad biodegradowalny jest także zawsze "kompostowalny"?
• Jak nie szkodzić środowisku naturalnemu?

Czy BIODEGRADOWALNY znaczy KOMPOSTOWALNY?

Czy odpad biodegradowalny jest także zawsze kompostowalny? Czy to jest to samo i można te dwa pojęcia używać wymiennie? Odpowiedź brzmi: nie. To trochę jak z kwadratem i prostokątem. Każdy kwadrat jest prostokątem, nie każdy prostokąt jest kwadratem.

BIODEGRADOWALNY ≠ KOMPOSTOWALNY!

Stąd, każdy produkt lub odpad kompostowalny jest odpadem biodegradowalnym, ale nie każdy biodegradowalny odpad lub produkt jest kompostowalny. To ważne.

PRZYKŁAD 1. TORBA BIODEGRADOWALNA, NIE KOMPOSTOWALNA

Dobrym przykładem jest torba foliowa biodegradowalna, która nie jest kompostowalna. Co to oznacza w praktyce dla środowiska naturalnego i dla nas? Dla środowiska oznacza to, że rozkład - degradacja - takiej torby odbywa się przy udziale organizmów żywych (mikroorganizmów) i stąd przedrostek "bio", ale nie oznacza to, że torba taka ulegnie pełnemu rozkładowi, tak jak na przykład odpady zielone w kompostowniku. Torba taka ulega szybszemu rozpadowi, co oznacza, że dość szybko rozpadnie się na drobne kawałki, w tym może to być także mikroplastik i te drobne kawałki mogą już rozkładać się dłużej i pozostawać w środowisku, a także przemieszczać się w nim (z lądu do rzek czy morza i oceanów).

Takiej torby nie należy umieszczać w pojemniku na odpady plastikowe, bo nie da się jej poddać recyklingowi. Nie nadaje się ona też do użytku wielokrotnego, ani do przechowywania w długim okresie czasu. Wyrzucona do pojemnika z odpadami zmieszanymi może też trafić do spalarni. Trochę kłopotliwa, choć z tak dobrze brzmiącą nazwą.

Specjaliści wolą nazywać taki typ odpadów używając określeń "biorozkładalne" lub "biorozproszalne". Przestaniemy je widzieć wokół siebie, ale natura ich nie zaabsorbuje w ramach naturalnych cykli obiegu pierwiastków.

PRZYKŁAD 2. TORBA BIODEGRADOWALNA, KOMPOSTOWALNA

Torba kompostowalna i wszystko jasne? W zasadzie tak. Co to oznacza w praktyce dla środowiska naturalnego i dla nas? Dla środowiska oznacza to, że pełna biodegradacja takiej torby odbywa się pod wpływem czynników środowiskowych, w tym przy udziale mikroorganizmów, i produkty rozkładu zostaną zaabsorbowane przez naturę bez szkody dla środowiska (chodzi o brak szkodliwych dla środowiska substancji). Torba taka ulega szybszemu rozpadowi, szczególnie w odpowiednich warunkach (kompostowych), nie szkodząc środowisku. Przykładami takich toreb są kompostowalne reklamówki wykonane ze skrobii kukurydzianej. Po kilkukrotnym wykorzystaniu można je wyrzucić do kompostownika.

⇽ Tak można oznaczyć opakowanie
biodegradowalne i kompostowalne

Takiej torby nie należy umieszczać w pojemniku na odpady plastikowe, bo nie da się jej poddać recyklingowi. Nie nadaje się ona też do użytku wielokrotnego, ani do przechowywania w długim okresie czasu. Wyrzucona do pojemnika z odpadami zmieszanymi przez pewien czas zanieczyści środowisko, ale w sprzyjających warunkach rozłoży się całkowicie bez szkody dla środowiska naturalnego, a w niesprzyjających warunkach zajmie jej to trochę więcej czasu.

Co wybrać, aby nie szkodzić środowisku naturalnemu?

Ekolodzy i specjaliści od opakowań zwracają uwagę, że warto spojrzeć na cały cykl życia produktu, aby odpowiedzieć na powyższe pytanie. Stąd, poniższe, kolejne przykłady.

PRZYKŁAD 3. TORBA WIELOKROTNEGO UŻYTKU ZE 100% BAWEŁNY

Naturalnie biodegradowalna, choć może nie rozłożyć się w określonym normami i przepisami czasie. Można ją używać wielokrotnie, prać, wiązać, przerabiać. Prawie uniwersalna, bo nie można w niej przenosić mokrych (cieknących) produktów. Torba idealna?

PRZYKŁAD 4. TORBA WIELOKROTNEGO UŻYTKU Z TWORZYWA SZTUCZNEGO, WZMOCNIONA

(Bio)degradowalna lub nie. Jej zwolennicy twierdzą, że można jej używać latami, w związku z czym w dużym stopniu chroni naszą Ziemię przed zaśmiecaniem i nie obciąża jej tak jak słabsze jednorazówki. Są to torby płatne i mocne, stąd nie tak chętnie jesteśmy skłonni je ot tak wyrzucić. Używamy je więc latami. Trudno nie zgodzić się z tymi argumentami.

PRZYKŁAD 5. TORBA FOLIOWA W PEŁNI RECYKLINGOWALNA

Niektórzy twierdzą, że przy przestrzeganiu zasad prawidłowej segregacji i odzysku odpadów, taka torba krążąca w obiegu zamkniętym jest korzystną dla środowiska naturalnego alternatywą. Problemem jest tutaj założenie przestrzegania i stosowania aż dwóch etapów życia takiego produktu - prawidłowej i pełnej segregacji takich odpadów oraz pełnego procesu recyklingu.

Nasze polecane zestawy i pomoce dydaktyczne do zajęć z biodegradacji odpadów: