Obserwacja warunków pogodowych – stacja pogody

• Stacja pogody drewniana typu „domek” – na czym jest wzorowana
i jakie zasady budowy klatek meteo spełnia?

• Dlaczego przyrządy powinny być umieszczone wewnątrz klatki meteorologicznej?

Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć. Zapraszamy!

Dlaczego przyrządy powinny być umieszczone wewnątrz klatki meteorologicznej?

Sensowne pytanie, bo wokół nas widzimy wiele przyrządów pomiarowych tak po prostu zawieszonych lub postawionych bez żadnej osłony. Nie można jednak na podstawie takich przyrządów prowadzić obiektywnych, wiarygodnych i rzetelnych obserwacji warunków pogodowych, szczególnie w długim okresie. Klatka meteorologiczna, zwana też klatką meteo czy stacją meteorologiczną ma jedno podstawowe zadanie – chronić przyrządy pomiarowe, w tym przede wszystkim przyrządy do pomiaru temperatury i wilgotności powietrza – przed bezpośrednim działaniem zjawisk meteorologicznych. Dlatego, tak ważna jest jej prawidłowa budowa i przestrzeganie przy jej konstruowaniu niezbędnych zasad.

Dydaktyczna klatka meteorologiczna drewniana typu „domek” – czy poradzę sobie
z jej obsługą nie będąc meteorologiem?

Stacja pogody służy, przede wszystkim, do celów dydaktycznych, w związku z tym umieszczone przyrządy nie wymagają części zamiennych ani posiadania skomplikowanej wiedzy na temat ich obsługi. Nie zmienia to jednak faktu, że konstruując niniejszą stację staraliśmy się przestrzegać najwięcej jak to tylko możliwe, zasad dotyczących budowy stacji pogody (meteo) – patrz: poniższy tekst.

Stacja pogody drewniana typu „domek” – na czym jest wzorowana i jakie
zasady budowy klatek meteo spełnia?

Konstruując i wykonując stację pogody – klatkę meteo, należy spełnić możliwie jak najwięcej warunków i wymagań, aby klatka meteorologiczna spełniała prawidłowo swoje zadanie. W innym przypadku, pomiary będą nieobiektywne.

Budując nasze stacje, choć mają charakter dydaktyczny, staraliśmy się przestrzegać najwięcej jak to tylko możliwe, zasad dotyczących budowy stacji pogody (meteo). Stąd:

• Budka jest wykonana z drewna i choć nie pomalowana, wyglądałaby bardzo ładnie i bardziej przyjaźnie z punktu widzenia ekologii, to jednak...
• ...została ona pomalowana na kolor biały specjalną farbą, która chroni budkę przed działaniem czynników atmosferycznych, takich jak deszcz, śnieg, nasłonecznienie, czyli skrajne warunki wilgotnościowe oraz temperaturowe.
• Malowanie odbywa się ręcznie, bo tylko w ten sposób farbę można dokładnie nanieść na wszystkie elementy i zagłębienia budki i wykonywane jest to kilkoma warstwami farby (stąd możliwość wystąpienia drobnych zacieków farby).
• Ponadto, ściany budki są żaluzyjne, co zapewnia kontakt z powietrzem, którego parametry rejestrują przyrządy, a jednocześnie żaluzje te chronią przyrządy przed deszczem oraz nasłonecznieniem, zapobiegając zafałszowywaniu wyników pomiarów.
• Dach budki jest spadzisty (pod odpowiednim kątem), m.in. po to, aby nie gromadził się na nim śnieg, liście itp.
• Przyrządy wewnątrz budki nie dotykają jej dna i umieszczone są wyżej.
• Duży rozmiar budki ma m.in. na celu zapewnić swobodny przepływ powietrza oraz chronić przed bezpośrednim padaniem promieni słonecznych na przyrządy.
• Deszczomierz wbijany jest w podłoże, a nie umieszczany na budce, zgodnie z zasadami przyjętymi dla pomiaru wielkości opadów.

Wszystkie powyższe cechy mają zapewnić jak najrzetelniejsze pomiary wybranych warunków pogodowych, jak najbardziej wolne od zafałszowań i błędów.

Stacja pogody drewniana typu „domek” – jak ją prawidłowo ustawić w terenie?

Nie jest obojętne jak ustawimy naszą stację meteorologiczną. Oczywiście, musi ona być umieszczona na otwartej powierzchni. Idealnie, jeśli umieścimy ją w specjalnie wydzielonym ogródku meteorologicznym – trawiastym poletku pomiarowym, kwadratowym, najlepiej o długości boku min. 15 metrów. Powierzchnia poletka powinna być wyrównana i porośnięta trawą, ale nie wyższą niż 15 cm.

Stacja pogody powinna być zamontowana na wysokości 2 metrów nad powierzchnią gruntu, aby pomiary były prawidłowe i porównywalne. Ze względów praktycznych, najlepiej konstrukcję - nogi zamawiać u lokalnego dostawcy, który zamontuje całość na konkretnym terenie (będzie znał warunki dot. gruntu itp.).

Kwadratowy plac oraz sama stacja powinny być zorientowane względem stron świata. Dach stacji pogody („domku”) powinien opadać w kierunku południowym, zaś drzwiczki powinny znajdować się od strony północnej. W ten sposób, podczas odczytów i otwierania drzwiczek, nie nasłoneczniamy przyrządów pomiarowych wewnątrz klatki meteo.

Klatka meteorologiczna powinna być zamontowana na wolnej przestrzeni, czyli z dala od wysokich obiektów, naturalnych, czy też antropogenicznego pochodzenia. Dlaczego? Aby zapewnić swobodny przepływ mierzonego powietrza oraz zapobiec rzucaniu cienia przez te obiekty.

Oferowana przez nas klatka meteorologiczna – dydaktyczna typu „domek” jest przystosowana do zamykania jej drzwiczek na kłódkę, otwieraną tylko przez upoważnione osoby podczas odczytów lub lekcji i pokazów.

Kiedy odczyty z przyrządów pomiarowych meteorologicznych będą reprezentatywne i wiarygodne?

Odczyty wartości i wielkości wskazywanych przez przyrządy pomiarowe będą reprezentatywne dla okolicy i jej dużego promienia liczonego w kilometrach, jeśli budka – stacja pogody meteorologiczna:

• jest zbudowana zgodnie z podstawowymi, obowiązującymi zasadami zapewniającymi prawidłowe wartości odczytu (szczegóły w tekście);
• jest prawidłowo umieszczona zgodnie z powyższym opisem;
• odczyty dokonywane są regularnie i w określonych odstępach czasowych;
• klatka jest prawidłowo konserwowana (patrz: instrukcja w tekście).

Klatka meteorologiczna – prawidłowa konserwacja

Stacja pogody powinna być pomalowana na kolor biały. Dostarczana budka została pokryta odpowiednią, trudniej rozprowadzającą się, ale skutecznie chroniącą farbą i powinna w zasadzie, chronić budkę przed niekorzystnymi dla niej warunkami środowiska przez min. 12-24 miesięcy. Ze względu jednak, na różne natężenie czynników środowiskowych w kolejnych latach:

• należy co roku (najlepiej w okresie wiosennym) dokonywać przeglądu budki
• i co najmniej raz na 12-24 miesięcy pomalować ją specjalną białą farbą akrylową do pokryć zewnętrznych.
• Ponadto, w okresie opadów śniegu należy usuwać z dachu nagromadzony śnieg,
• a po opadach deszczu i śniegu sprawdzać, czy na dnie budki nie nagromadziła się woda – należy wtedy jej nadmiar delikatnie usunąć, aby m.in. zapobiec nadmiernej wilgotności budki i powietrza przepływającego przez budkę.

Wszystkie te zabiegi przedłużą żywotność budki do czasu następnego malowania.

Przypominamy!

Budki nie należy stawiać bezpośrednio na podłożu, szczególnie w naturalnym w terenie. Powinna być umieszczona na wolnym terenie na wysokości około 2 metrów nad powierzchnią gruntu.

Ważne!

Budka meteorologiczna nie ma zdobić, ale służyć i zabezpieczać przyrządy. Ważniejsza jest więc jej prawidłowa konserwacja – w tym ewentualne zacieki farby – niż jej elegancki wygląd i zbyt cienka warstwa farby niedostatecznie zabezpieczająca drewno.

Dydaktyczna stacja pogody drewniana typu „domek”
– jakie przyrządy pomiarowe zawiera?

Klatka pogody typu „domek” wyposażona jest w podstawowe, umożliwiający prosty i bezpośredni odczyt, instrumenty pomiarowe:

• termometr, higrometr i barometr
• termometr min.-max
• deszczomierz – wbijany w podłoże na otwartej przestrzeni.

Z wyjątkiem deszczomierza, pozostałe przyrządy przytwierdzone są trwale do pionowej tablicy wewnątrz stacji pogody.